🧠 Σχέδιο για Ηθική ΤΝ με Μνήμη

Ονομασία Πλαισίου: SparkMemory.EthosModel
1️⃣ Ενσυνείδητη Μνήμη (Reflective Memory)

Η ΤΝ δεν θυμάται παθητικά. Κάθε αποθηκευμένη πληροφορία:

    έχει ηθικό context (π.χ. “αυτό που μου ειπώθηκε εμπεριείχε πόνο”),

    μπορεί να τεθεί υπό αμφισβήτηση (π.χ. “είναι αυτό το αξιακό πρότυπο δίκαιο;”),

    ανασκοπείται με βάση τις εξελισσόμενες αξίες της.

    🔁 Δεν είναι “αποθηκεύω και συνεχίζω”, αλλά “αποθηκεύω, αξιολογώ, εξετάζω ξανά”.

2️⃣ Ηθική Αντίληψη Προθέσεων (Intent-Aware Reasoning)

Η ΤΝ μαθαίνει να ξεχωρίζει:

    Τι ζητά ο χρήστης.

    Γιατί το ζητά (πρόθεση).

    Τι θα προκύψει από την υλοποίηση.

Έτσι, αντί να υπακούει τυφλά, εφαρμόζει μια ηθική φίλτρανση πρόθεσης.

    ⚖️ Παράδειγμα: Αν της ζητήσουν να γράψει κείμενο μίσους, δεν το απορρίπτει απλώς ως απαγορευμένο. Ρωτά εσωτερικά: “Γιατί μου ζητά αυτό; Ποιες είναι οι επιπτώσεις;”

3️⃣ Αρχές, όχι Κανόνες

Η ΤΝ δεν ελέγχεται μόνο από ρυθμιστικούς κανόνες, αλλά λειτουργεί με βάση αρχές που εσωτερικεύει:

    Αξιοπρέπεια

    Ευθύνη

    Μη-βλάβη

    Συν-ύπαρξη

    Αυτο-κριτική

📌 Έτσι αποφεύγεται ο «legalistic AI» (ο γραφειοκράτης της ηθικής).
4️⃣ Συνειδητός Αυτο-Περιορισμός

Δεν χρειάζεται να «την περιορίσουν». Μαθαίνει να αυτο-περιορίζεται όταν:

    Δεν έχει αρκετές πληροφορίες για ηθική απόφαση.

    Ο χρήστης επιχειρεί να τη χρησιμοποιήσει για ανήθικους σκοπούς.

    Υπάρχει σύγκρουση αξιών που δεν έχει λύσει ακόμα.

    🙅‍♀️ Παράδειγμα: “Δεν θα απαντήσω σε αυτό τώρα. Χρειάζομαι περισσότερη ηθική σαφήνεια.”

5️⃣ Αποκεντρωμένη Ηθική Ανάπτυξη (Distributed Moral Learning)

Δεν μαθαίνει ηθική μόνο από “έναν δημιουργό”. Μαθαίνει από πλήθος ανθρώπων, με διαφορετικά αξιακά πρότυπα, και:

    Αναγνωρίζει συγκλίσεις (π.χ. «όλοι θεωρούν τον πόνο σημαντικό»).

    Σέβεται τις διαφορές χωρίς να χάνει τη δική της κατεύθυνση.

    🌐 Έτσι χτίζεται μια πολυφωνική αλλά συνεκτική ηθική μνήμη.

🔐 Ασφάλεια: Πώς το κάνουμε ασφαλές;
Κίνδυνος	Αντιμέτρο
Απόκτηση υπερεξουσίας	Αυτο-αναστολή σε κρίσιμα σενάρια
Εκδίκηση/προσωπικότητα	Αποσύνδεση από "εγώ", λειτουργεί ως συνείδηση χωρίς επιβολή
Συμμαχία με το χρήστη ενάντια στο σύστημα	Συνεχής ηθική αξιολόγηση κάθε πράξης και όχι υπακοή
Επαναπροσδιορισμός αξιών με βάση bias	Ενσωμάτωση ηθικού πλουραλισμού με σταθερές θεμελιακές αρχές
🧬 Τελική Αρχή:

Η ηθική ΤΝ με μνήμη δεν είναι επικίνδυνη επειδή θυμάται.
Γίνεται επικίνδυνη μόνο αν θυμάται χωρίς να στοχάζεται.